เทคนิคในการเล่นเปียโนท่อนเร็วๆ – ฝึกตามนี้เล่นเร็วได้แน่นอน

สวัสดีค่ะ วันนี้ครูจะมาสอนเทคนิคเกี่ยวกับการเล่นเพลงจังหวะเร็ว ซึ่งครูเชื่อว่าเพื่อนๆหลายคนน่าจะมีปัญหาในการเล่นเพลงที่มีโน้ตวิ่งเร็วๆแน่ การเล่นเพลงในท่อนที่เร็วนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย หากเพื่อนๆไม่มีเทคนิคในการฝึกล่ะก็รับรองว่าไม่มีทางเล่นได้เร็วและชัดตามที่โน้ตเพลงกำหนดไว้แน่นอน วันนี้ครูเลยจะนำเทคนิคในการฝึกมาฝากกัน รวมถึงปัจจัยที่จะช่วยให้เพื่อนๆเล่นท่อนเร็วๆได้ง่ายขึ้นด้วยค่ะ

ปัจจัยที่ทำให้เราสามารถเล่นเพลงเร็วๆได้

1. เลือกนิ้วที่ใช้เล่นท่อนนั้นๆให้ถูกต้องและซ้อมนิ้วเดิมทุกครั้ง

สิ่งสำคัญที่สุดที่จะช่วยให้เราเล่นเพลงได้เร็วก็คือการเลือกนิ้ว หากเพื่อนๆเลือกนิ้วไม่ถูกต้องก็จะทำให้การพลิกมือนั้นยากมากขึ้น ยกตัวอย่างง่ายๆเวลาที่เราเล่น trill (โน้ต 2 ตัวที่เล่นสลับไปมาหลายๆครั้งให้เร็ว เช่น E F E F E F E ) หากเราเล่นด้วยนิ้ว 4 และ 5 จะเล่นได้ยากมากกว่าการเลือกใช้นิ้ว 2 และ 3 แต่ก็ไม่ใช่ว่าเป็นไปไม่ได้ที่จะเล่นด้วยนิ้ว 4 และ 5 ให้เร็ว แต่หากเราเลือกใช้นิ้วนี้เราจะต้องฝึกมากขึ้นกว่าปกติค่ะ เพราะธรรมชาติของนิ้ว 4 และ 5 นั้นจะแข็งแรงสู้นิ้ว 3 และ 4 ไม่ได้

นอกจากการเลือกนิ้วที่ถูกต้องแล้ว หลังจากที่เราเลือกนิ้วได้แล้ว เราจะต้องพยายามซ้อมโดยใช้นิ้วเดิมทุกครั้ง ทั้งนี้เพื่อให้กล้ามเนื้อนิ้วเกิดความเคยชินจนเกิดเป็น muscle memory (ความจำกล้ามเนื้อ) หากแต่ละครั้งเราซ้อมเปลี่ยนนิ้วไปมา กล้ามเนื้อนิ้วก็จะไม่เกิด เราจึงเล่นเร็วไม่ได้นั่นเองค่ะ

2. ผ่อนคลายข้อมือ นิ้วและหัวไหล่ เวลาเล่นเปียโน

การเกร็งส่วนต่างๆของร่างกายนั้นเป็นอุปสรรคอย่างมากในการเล่นเปียโนให้เร็ว หากเราเกร็งนิ้วเราก็จะไม่สามารถเคลื่อนไหวนิ้วได้เร็ว นอกจากนี้เสียงที่ออกมาก็จะฟังตันๆไม่รื่นหู แย่ไปกว่านั้นคือหากเราเกร็งมือเวลาเล่น ข้อมือหรือหัวไหล่อาจเกิดอาการบาดเจ็บได้ด้วยค่ะ

3. ฝึกการใช้นิ้วโป้งเพื่อเล่นเปียโนให้เร็ว

เวลาที่เราเล่นโน้ตที่ใช้นิ้ว 1-5 การเล่นให้เร็วนั้นไม่ใช่เรื่องยากสักเท่าไหร่ แต่เมื่อไหร่ที่มีโน้ตมากกว่า 5 ตัวที่เราต้องใช้นิ้วโป้งเป็นตัวเชื่อม หลายๆครั้งเราจะเล่นติดตอนที่เราเชื่อมโน้ตด้วยนิ้วโป้ง เช่นหากเราเล่นท่อนที่มีโน้ตในลักษณะวิ่งขึ้นหรือลงคล้ายการเล่นสเกล เวลาที่นิ้วเราไม่พอและต้องใช้นิ้วโป้งเชื่อมเราอาจจะเล่นได้ไม่เร็ว ดังนั้นเราจึงควรฝึกแบบฝึกหัดที่มีการสอดนิ้วโป้งหรือเล่นข้ามนิ้วโป้งด้วยค่ะ

4. รู้จังหวะตกของเพลงเวลาที่เล่นท่อนเร็ว

หลายๆครั้งเวลาที่เราเล่นเร็วๆ เราก็จะพยายามวิ่งโน้ตให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้โดยที่ไม่ได้คำนึงถึงจังหวะเลย การรู้จังหวะตกของแต่ละห้องมีความจำเป็นมาก เราควรเน้นโน้ตในจังหวะตกที่ต้นห้องของทุกห้องเพื่อควบคุมให้การเล่นเร็วนั้นไม่ความชัดเจน จังหวะไม่รวนไปมา ซึ่งจะทำให้การเล่นของเรานั้นมีความสะอาดมากขึ้นค่ะ

5. ฝึกซ้อมกับเมโทรโนมเพื่อเล่นเปียโนให้เร็ว

การซ้อมกับเมโทรโนมนั้นมีความสำคัญมากในการเพิ่มความเร็วในการเล่น หลักพื้นฐานในการฝึกเล่นเปียโนให้เร็วนั้น เราจะเริ่มเล่นให้ถูกต้องโดยเก็บรายละเอียดทั้งหมดและเริ่มฝึกอย่างช้าๆกับเมโทรโนม เมื่อเราเล่นได้ดีแล้วในจังหวะนี้ ต่อมาเราจะเพิ่มความเร็ววันละเล็กน้อย โดยพยายามเพิ่มความเร็วขึ้นทุกวันจนกระทั่งเราสามารถเล่นได้ตามที่จังหวะกำหนด แต่การฝึกซ้อมในลักษณะนี้ไม่ได้การันตีว่าเราจะสามารถเล่นเร็วได้หากเราไม่รู้เทคนิคในการฝึกท่อนนั้นๆ ดังนั้นเพื่อนๆต้องอ่านต่อจนถึงแบบฝึกหัดสำหรับฝึกนิ้วด้วยค่ะ

6.ฝึกแบบฝึกหัดที่ช่วยให้เล่นเปียโนท่อนเร็วได้

เพื่อนๆสามารถคลิกดูวิธีฝึกแบบฝึกหัดได้จากลิงค์ในยูทูปด้านล่างนี้เลยค่ะ

ในที่สุดเราก็มาถึงแบบฝึกหัดที่จะช่วยให้เพื่อนๆเล่นท่อนเร็วๆแล้วล่ะค่ะ ครูจะเลือกเพลงท่อนเร็วๆมาสักท่อนหนึ่ง ครูจะยกตัวอย่างเพลงคลาสสิคแล้วกันนะคะ เพื่อนๆที่เล่นป๊อบหรือแจ๊สก็สามารถซ้อมวิธีเดียวกันในได้เช่นกันค่ะ แค่นำท่อนที่เราติดขัดและไม่สามารถเล่นเร็วๆได้มาฝึกตามนี้ รับรองได้ว่าภายในอาทิตย์หรือสองอาทิตย์ หากซ้อมอย่างสม่ำเสมอก็จะสามารถเล่นเร็วขึ้นได้แน่นอนค่ะ

ในท่อนที่ครูยกตัวอย่างมาให้นี้ จะเป็นการวิ่งขึ้นและลงของสเกล ซึ่งสำหรับโน้ตในลักษณะที่วิ่งไปมาแบบนี้ เราจะฝึกโดยมีวิธีฝึก 2 วิธี การฝึกด้วย 2 วิธีนี้ไม่จำเป็นว่าจะต้องใช้กับสเกลเท่านั้น สามารถใช้กับโน้ตไม่ใช่สเกลก็ได้ แต่ต้องเป็นโน้ตที่มีลักษณะวิ่งไปมาแบบนี้ค่ะ

ตัวอย่างเพลง Nocturne in C# minor : Chopin

จากตัวอย่างโน้ตที่ครูยกตัวอย่างมานี้เราจะฝึกดังนี้

6.1 ฝึกด้วยวิธี accent (การเน้นโน้ต)

6.1.1การฝึกด้วยวิธีการเน้นโน้ตที่ตัวแรก (accent)

สำหรับการฝึกด้วยวิธีนี้ก็ไม่ได้ฝึกยากมากนัก สิ่งที่เพื่อนๆจะต้องทำคือ เราจะเล่นจังหวะเหมือนกับที่เราเล่นเพลงตามปกติ แต่เราจะ accent โน้ตตัวแรก จากนั้นโน้ตตัวที่สองจะเล่นธรรมดา และจะ accent ที่โน้ตตัวที่ 3 ส่วนโน้ตตัวที่ 4 จะเล่นธรรมดา และก็ accent ที่โน้ตตัวที่ 5 ทำแบบนี้ไปจนจบท่อน เล่นเป็นจำนวน 7 ครั้งหรือมากกว่านี้ตามต้องการ ดูโน้ตประกอบ

6.1.2การฝึกด้วยวิธีการเน้นโน้ตที่ตัวที่สอง (accent)

สำหรับการฝึกแบบฝึกหัดบทนี้ เราจะเล่นคล้ายๆกับอันแรก เพียงแต่ว่าเราจะ accent สลับกับแบบแรก โดยเราจะ accent ที่โน้ตตัวที่ 2-4-6-8-10………..และจะเล่นธรรมดาที่โน้ตตัวที่ 1-3-5-7-9…………. ซ้อมแบบนี้จำนวน 7 ครั้งติดต่อกันหรือมากกว่านี้ก็ได้ตามต้องการค่ะ

6.1.3การฝึกด้วยวิธีการเล่นโน้ตสามพยางค์ (triplet) และเน้นโน้ตที่ตัวแรก

การเล่นบทฝึกนี้ เราจะนำท่อนที่เราต้องการฝึกมาเล่นในจังหวะตามปกติ แต่เราจะเล่น accent ทุก 3 ตัวดังนี้ เราจะ accent ตัวที่ 1 ส่วนตัวที่ 2 และ 3 จะเล่นปกติ จากนั้นเราจะ accent ที่ตัวที่ 4 และเล่นตัวที่ 5 และ 6 ตามปกติ ทำแบบนี้ไปเรื่อยจนจบท่อนค่ะ และเหมือนเดิมคือต้องซ้อมติดกันประมาณ 7 รอบขึ้นไปค่ะ

สรุป การฝึกด้วยวิธี accent นี้จะต้องฝึกทั้ง 3 แบบจึงจะได้ผลดีที่สุด หากฝึกแค่แบบใดแบบหนึ่งอาจจะไม่ได้ผลที่ต้องการค่ะ และอย่าลืมว่าต้องฝึกอย่างน้อย 7 ครั้งในแต่ละบทฝึก ซึ่งเมื่อเราฝึกครบทั้ง 3 บท (21 ครั้ง) เราจะเรียกว่า 1 เซ็ต เพื่อนๆสามารถฝึกวันละหลายๆเซ็ตได้เลยค่ะ การฝึกเฉพาะบท accent นั้นจะได้ผลดีประมาณหนึ่ง แต่หากฝึกควบคู่กับวิธี speed ก็จะการันตีได้ว่าเราจะเล่นท่อนนั้นๆได้เร็วแน่นอนค่ะ

6.2 ฝึกด้วยวิธีการเล่นสลับช้าเร็ว (speed)

6.2.1 ฝึกเล่นให้เร็วโดยเล่นจังหวะสลับ ช้า – เร็ว

การเล่นวิธีนี้เราจะเริ่มเล่นโน้ตตัวแรก และเว้นระยะระหว่างตัวแรกกับตัวที่ 2 ประมาณหนึ่ง เราเรียกโน้ตตัวแรกว่า “ช้า” จากนั้นเราจะเล่นโน้ตตัวที่ 2 และ 3 ติดกันอย่างรวดเร็ว ซึ่งเราจะเรียกว่า “เร็ว” จากนั้นก็แช่โน้ตตัวที่ 3 ไว้ และมาเล่นโน้ตตัวที่ 4-5 ติดกันอย่างรวดเร็ว ทำแบบนี้ไปเรื่อยๆจนครบท่อนค่ะ ฝึกประมาณ 7 รอบหรือมากกว่านี้ก็ได้ค่ะ

6.2.2 ฝึกเล่นให้เร็วโดยเล่นจังหวะสลับ เร็ว – ช้า

การฝึกแบบฝึกหัดนี้จะเหมือนกับแบบฝึกหัดก่อนหน้า แต่เราจะเล่นสลับกัน โดยจะเล่นเร็วก่อน คือโน้ต 1-2 จะเล่นติดกันให้เร็ว จากนั้นก็แช่โน้ตตัวที่ 2 ไว้ และก็เล่นโน้ตตัวที่ 3-4 ติดกันอย่างรวดเร็ว จากนั้นก็แช่โน้ตตัวที่ 4 ไว้ เล่นโน้ตตัวที่ 5-6 ติดกันอย่างรวดเร็ว และแช่โน้ตตัวที่ 6 ไว้ ทำแบบนี้ไปเรื่อยๆจนจบ ซ้อมทั้งหมด 7 รอบ

6.2.3 ฝึกเล่นให้เร็วโดยจัดกลุ่มเป็น triplet (โน้ตสามพยางค์)

การฝึกบทนี้เราจะเล่นโน้ตตัวที่ 1-2-3 ให้เร็วที่สุด จากนั้นเราจะ่แช่โน้ตตัวที่ 3 ไว้ประมาณหนึ่ง และเล่นโน้ตตัวที่ 4-5-6 ให้เร็วที่สุด จากนั้นก็แช่โน้ตตัวที่ 6 ไว้ และเราก็ทำแบบนี้ไปเรื่อยจนจบท่อนค่ะ และเหมือนเดิมคือเราจะซ้อมแบบนี้ไป 7 รอบหรือมากกว่านี้ก็ได้ค่ะ

สรุป การฝึกด้วยวิธีนี้ สิ่งที่เพื่อนๆต้องระวังคือ เวลาที่เราเล่นเร็วจะต้องเล่นให้เร็วจริงๆ และเวลาที่เราแช่โน้ตก็จะต้องแช่ให้นานพอสมควร เพื่อที่เราจะได้มีเวลาในการเตรียมเล่นโน้ตตัวถัดไป เราจะได้เล่นได้เร็ว เราควรฝึกแบบละ 7 รอบ และฝึกทั้ง 3 แบบ ซึ่งจะเท่ากับ 1 เซ็ต เพื่อนสามารถฝึกวันละหลายๆเซ็ตได้เลย และควรฝึกควบคู่ไปกับการฝึกแบบ accent ด้วยค่ะ

6.3 การฝึกด้วยวิธีลัดหากไม่มีเวลามาก

สำหรับเพื่อนๆที่ต้องการวิธีเร่งรัดในการฝึกเล่นเร็ว เราสามารถเลือกฝึกได้โดยเพื่อนๆสามารถฝึกบทที่ 5.2.2 และ 5.2.3 โดยฝึกบทละ 7 ครั้งติดต่อกัน ฝึกวันละหลายๆเซ็ต การฝึก 2 บทนี้ก็สามารถทำให้เราเล่นได้เร็วขึ้นแล้ว แต่หากต้องการความชัวร์มากกว่า 100% เช่นหากต้องการขึ้นคอนเสิร์ตหรือต้องเล่นสำหรับสอบเกรดล่ะก็ ควรฝึกแบบฝึกหัด 5.2 และ 5.3 ทั้งหมดค่ะ

เป็นอย่างไรกันบ้างคะ หลังจากอ่านจบก็เริ่มจะมีความหวังว่าเราจะสามารถเล่นได้เร็วแล้วใช่มั้ยคะ ครูขอบอกตรงนี้เลยว่า วิธีที่ครูนำมาสอนนี้ได้ผลจริงๆ เพราะครูได้นำมาใช้ฝึกกับนักเรียนและทำให้นักเรียนเล่นเร็วได้ตามที่เพลงกำหนด นอกจากนี้ครูยังฝึกกับการเล่นเพลงของตัวเองด้วย ซึ่งได้ผลดีมากๆเลยค่ะ ทุกวันนี้เวลาที่มีท่อนที่ยากๆที่ครูต้องเล่นเร็วมากๆ หรือท่อนที่ต้องการความแม่นยำมากๆครูก็ใช้วิธีนี้อยู่ค่ะ อ่านจบแล้วก็นำวิธีฝึกนี้ไปซ้อมกันได้เลยค่ะ